Portal Masculinum

Wypalenie zawodowe… u mężczyzn

20 marca 2025 R. Jacek Masłowski

Generalnie – co to?

Wypalenie zawodowe to zjawisko, które coraz częściej dotyka współczesnych mężczyzn w Polsce. Żyjemy w czasach, gdzie sukces zawodowy stał się jednym z głównych wyznaczników wartości i pozycji społecznej. W połączeniu z wysokimi wymaganiami, brakiem stabilności zatrudnienia i presją, by stale się rozwijać, prowadzi to do stanu chronicznego wyczerpania, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Problem ten nie dotyczy wyłącznie pojedynczych przypadków – jest to zjawisko systemowe, które w ostatnich latach nasila się w alarmującym tempie.

Objawy

Syndrom wypalenia zawodowego nie jest zwykłym zmęczeniem pracą. To długotrwały stan, w którym organizm traci zdolność do regeneracji, a codzienne obowiązki stają się nie do zniesienia.

WHO klasyfikuje wypalenie jako zjawisko związane ze środowiskiem pracy, charakteryzujące się trzema głównymi objawami:

  1. uczuciem wyczerpania,
  2. dystansem wobec wykonywanych obowiązków oraz
  3. obniżoną skutecznością.

W praktyce oznacza to, że mężczyzna, który jeszcze niedawno czerpał satysfakcję z pracy, nagle zaczyna ją postrzegać jako źródło frustracji, a nawet lęku. Pojawia się zmęczenie, które nie znika po odpoczynku, trudności w koncentracji, drażliwość i cyniczne podejście do współpracowników. Coraz częściej dochodzi do sytuacji, w których człowiek czuje się pułapką własnego życia – praca, która miała zapewnić stabilizację i spełnienie, staje się źródłem cierpienia.

Przyczyny

Przyczyn wypalenia zawodowego jest wiele. W przypadku mężczyzn istotną rolę odgrywa presja społeczna, która wciąż wymaga od nich pełnienia roli głównego żywiciela rodziny. W czasach gospodarki opartej na ciągłej rywalizacji oznacza to konieczność utrzymywania wysokiej produktywności, nawet kosztem zdrowia i relacji rodzinnych. Wielu mężczyzn zmaga się z brakiem realnej kontroli nad swoją sytuacją zawodową – pracują na etatach, gdzie ich zadania i godziny pracy są narzucone odgórnie, lub prowadzą własne biznesy, w których poczucie odpowiedzialności za firmę i pracowników skutecznie uniemożliwia odcięcie się od zawodowych problemów. Do tego dochodzą konflikty w miejscu pracy, nieustanna konieczność dostosowywania się do nowych technologii i modeli biznesowych, a także brak czasu na życie prywatne. Równocześnie rozwój technologii sprawił, że wielu pracowników nigdy tak naprawdę nie wychodzi z pracy – maile i wiadomości od przełożonych przychodzą przez całą dobę, a oczekiwanie natychmiastowej reakcji staje się normą.

Konsekwencje

Wypalenie zawodowe ma poważne konsekwencje.

Na poziomie osobistym może prowadzić do zaburzeń zdrowotnych, takich jak chroniczne bóle głowy, bezsenność, problemy z układem pokarmowym czy choroby serca. Wpływa także na psychikę – rośnie ryzyko depresji, lęków, a w skrajnych przypadkach nawet myśli samobójczych.

Mężczyźni często maskują te problemy, bo wciąż funkcjonuje przekonanie, że „prawdziwy facet się nie skarży”. W efekcie wielu z nich radzi sobie poprzez ucieczkę w używki, izolację lub nadmierną agresję.

Konsekwencje wypalenia zawodowego nie kończą się jednak na jednostce. Osoby dotknięte tym problemem zaczynają zaniedbywać relacje rodzinne, tracą zainteresowanie bliskimi, a ich związki często kończą się rozpadem. Z kolei na poziomie społecznym wypalenie zawodowe prowadzi do spadku produktywności, wzrostu absencji w pracy i coraz większego obciążenia systemu opieki zdrowotnej.

Statystyki

Statystyki potwierdzają, że problem wypalenia zawodowego w Polsce rośnie. Badania pokazują, że ponad 78% aktywnych zawodowo Polaków doświadcza przynajmniej jednego z objawów wypalenia. Jeszcze w 2021 roku na symptomy wypalenia skarżyło się 65% pracowników, co pokazuje wyraźny trend wzrostowy. Mimo że temat ten jest coraz częściej poruszany w przestrzeni publicznej, wielu mężczyzn wciąż nie szuka pomocy, uważając, że jest to wyraz słabości.

Działania

Zmiana podejścia do wypalenia zawodowego jest kluczowa, jeśli chcemy uniknąć dalszej eskalacji problemu. Przede wszystkim należy zrozumieć, że nie jest to kwestia braku motywacji czy lenistwa, ale realne zagrożenie zdrowotne.

Firmy powinny wprowadzać polityki wspierające dobrostan pracowników, a mężczyźni powinni nauczyć się odpuszczać i szukać wsparcia, zanim będzie za późno. Istotne jest również promowanie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym – pracy nie powinno być więcej niż życia.

Edukacja, profilaktyka i zmiana mentalności to kluczowe elementy walki z tym, co staje się jedną z największych chorób cywilizacyjnych XXI wieku.

Warto zadać sobie pytania:

  1. co ja robię dla siebie, ile czasu poświęcam na regenerację, hobby, życie „poza pracą” ?
  2. co ważnego jest dla mnie „po pracy” ?
  3. jakie osoby, społeczności wspieram i wspierają mnie w byciu „poza pracą” ?

Znalezienie „kawałka przestrzenie” tylko dla własnej aktywności i odreagowywania „po pracy” jest kluczowe dla zachowania higieny życia i zdrowia, również psychicznego.

Zapraszamy na stronę https://masculinum.org/fundacja/meskie-kregi-w-polsce/ gdzie znajdziesz jedną z aktywności – Męskie Kręgi Masculinum.

KOMENTARZE

Powiedz, co myślisz

Fundacja Masculinum

Przejdź na stronę >

Instytut Psychoterapii Masculinum

Przejdź na stronę >