Krytykowanie toksycznych męskich archetypów jest konieczne, ale potępianie ich bez oferowania zdrowej alternatywy do niczego nie prowadzi. Być może nową odpowiedzią na dotychczasowe męskie wizerunki jest Tender Men (mężczyzna łagodny). Na razie coraz odważniej taka męskość wkracza do świata popkultury kształtując nowe wzorce.
Świat popkultury pełen jest przykładów męskich wizerunków. Jesteśmy jako mężczyźni tacy i tacy albo tacy, ale na pewno nie inni. Wielu z tych przykładów przypisywana jest jakaś łatka, na przykład, że niektóre z nich realizują w praktyce ideę toksycznej męskości.
Z drugiej strony pozwalają się one przejrzeć jak w lustrze naszej męskości. Pomóc odpowiedzieć na zasadnicze pytanie – kim jestem, jaki jestem i dokąd zmierzam. Po trzecie wreszcie te wizerunki stają się wcześniej czy później realnym wzorcem, do którego odnosi się wielu współczesnych mężczyzn.
Mężczyzna emocjonalnie odległy
Co jakiś czas pojawia się nowe lustro albo to, w którym przeglądaliśmy się do tej pory nabiera innego kształtu. Dzięki Macho Men dowiedzieliśmy się o sobie co znaczy być mężczyzną emocjonalnie odległym i że nasz męski gniew może być postrzegany jako pasja a tłumione emocje mogą stanowić romantyczny wabik dla kobiet. Macho Men. Patrzymy w lustro i widzieliśmy Johna McClane’a ze „Szklanej Pułapki” i wielu innych.
Sfrustrowany ratownik
Potem przyszedł czas na Nice Guy. Sprawdzaliśmy w lustrze, ile w nas z mężczyzny zaspakajającego potrzeby wszystkich, miłego gościa przekonanego, że taka strategia przyniesie nam popularność wśród kobiet, spełnienie wszystkich naszych potrzeb i ogólną sympatię świata.
Dużo czasu zajęło dojście do prawdy, o której pisze m.in. Robert Gloger w nieprzetłumaczonej na język polski książce No More Mr. Nice Guy. A Proven Plan for Getting What You Want in Love, Sex, and Life. Mianowicie, że za strategię wiecznie przyklejonego uśmiechu można zapłacić ogólną frustracją, psychicznymi urazami wynikającymi z braku spełnienia przez innych naszych potrzeb oraz pasywno-agresywną postawą wobec innych, która w pierwszej kolejności przyczyniała się i nadal przyczynia do psucia naszych relacji i związków.
Okazało się, że dobry i miły facet, wykapany ratownik rodem z trójkąta dramatycznego nie zawsze musi być lubiany i kochany a kobiety nie zawsze muszą go pożądać. Nice Guy nawet jeśli rozpozna potrzeby innych ludzi i spełni je nie zawsze a nawet bardzo rzadko może się spodziewać, że inni realnie zaspokoją jego potrzeby. Mogą tego nie zrobić nawet wtedy gdy pozbawiony asertywnego myślenia Nice Guy będzie próbował znanej sobie strategii ze zdwojoną siłą jednocześnie lecząc swoją frustrację u psychoterapeuty.
Charakterystyka dobrego i miłego faceta:
- nieustająco szuka aprobaty innych
- za wszelką cenę unika pokazywania wad i błędów
- stawia na zaspokajanie potrzeb innych osób kosztem własnych
Test na antidotum
Każdy z nas może sobie zadać pytanie, do której wersji mu bliżej. Macho Man czy Nice Guy. A może jest tak, że wyślizgujemy się medialnym schematom. I w czasach, w których toksyczna męskość wydaje się na pierwszy rzut oka całkowicie przytłaczająca, wszyscy rozpaczliwie szukamy obrazu zdrowszej męskości. W brytyjskich i amerykańskich mediach coraz częściej mówi się o antidotum na Macho Men i Nice Guy czyli Tender Men. Jeśli ktoś z czytelników tego tekstu chce sobie sprawić szybki test na ile procent może o sobie mówić: jestem Tender Men, proponuję odpowiedzieć sobie na kilka pytań proponowanych przez socjologów i psychologów – badaczy męskości.
Oto one:
- Czy zdradzasz emocje w zdrowy sposób?
- Czy samoświadomość jest pojęciem, z którym czujesz się komfortowo?
- W jakim stopniu ważnym z celów twojego życia jest potrzeba rozwoju osobistego, również w kontekście męskości i ról, które pełnisz w relacjach z innymi ludźmi?
- Jak bardzo boisz się męskiej bliskości/intymności? Czy potrafisz wyrazić uczucia wobec innych mężczyzn bez sprowadzania takiej sytuacji do myślenia o formie, „gejowskim zachowaniu”?
Już? Czy jesteś Tender Men? Każdy sam może odpowiedzieć sobie na to pytanie. A może warto porozmawiać o tym z bliskim Ci facetem. Może warto wspólnie z nim lub w większych męskich gronach pomedytować o wizerunkach mężczyzn w kontekście Tender Men?
Kontakt z męskim plemieniem
Eksperci i badacze męskości i wizerunków męskości są zgodni. Najlepszą rzeczą w przypadku tender masculinity jest na razie to, że… jest. To antidotum na dotychczasowe medialne portrety mężczyzn. Kolejne lustro, w którym można się przejrzeć i zapytać samego siebie – czy jestem tender.
Obok publikacji naukowych na temat wizerunków wzorców do naśladowania Tender Men – jak twierdzą badacze – należy szukać w popkulturze. Wspomniany Robert Glover uważa, że tender masculinity może być świetną alternatywą dla problemu nice guy. Ci ostatni wydają się być odłączeni od świata innych mężczyzn i od własnej męskiej energii.
Niezbędna jest więc dla nich podróż, w którym przyjrzą się własnemu życiu z udziałem zaufanego mężczyzny lub zaufanych mężczyzn (przyjaciel, terapeuta, trener, mentor, grupa wsparcia). Po to, aby odzyskać osobistą moc, poćwiczyć wydobywanie z siebie rzeczy, które mają ukrytą. Aby być – jak pisze Robert Glover – w kontakcie z męskim plemieniem.
Sam, Frodo i szpiedzy
Na razie nie ma jeszcze zbyt wielu postaci pop kultury, które można by określić mianem Tender Men. Jednak te, które można wydają się być za pan brat ze światem emocji i są niezwykle wielowarstwowe. Jednymi z nich są Sam i Frodo z Władcy pierścieni: powrotu króla. Wśród wielu bohaterów tej sagi liczni kierują się stereotypowo męskimi ideałami, takimi jak obowiązek, honor, chwała lub poczucie przeznaczenia. Ale przyjaźń Sama i Frodo nosi znamiona czułej męskiej bliskości, za którą tęsknimy i przed którą zdarza się nam bronić. To opowieść o tym, że prawdziwy męski przyjaciel nie pozwoli mi cierpieć samotnie, tylko z wrażliwością wspiera mnie we wspólnym dążeniu do celu.
Inne cechy Tender Men można zobaczyć w postaci profesora Hogwartu i tajemniczego wilkołaka Remusa Lupina. To szczery, pełen pasji wychowawca młodzieży – można by rzecz mentor i coach w jednym, a jednocześnie dobry przyjaciel, który widzi swoje życiowe zadanie w byciu obywatelem działającym na rzecz innych ludzi. Jego relacja z kobietą również nie przypomina cukierkowych opowieści o poszukiwaniu bratniej duszy, drugiej połówki jabłka, z którą żyjemy „długo i szczęśliwie”.
Wspólna historia z kobietą pełna jest traumy i żalu, co jednak nie sprawiło, że stali się parą współzależnych od siebie ludzi ani też oddalenia od siebie. Lupin nie wypiera trudnych przeżyć (skąd my to znamy), przepracowuje je, aby budować z kobietą dobrą relację.
Gdyby przyjrzeć się głębiej pop-kulturze więcej tam ciekawych wzorców do naśladowania. Jamesa Bonda zastępują szpiedzy, którzy mają uczucia i kierują się emocjami. Tak jak w przypadku bohaterów ostatnich powieści Johna Le Carré.
Mięśniacy odrzucają macho
Jest tak również w przypadku dzieł na pierwszy rzut oka czysto rozrywkowych, jak na przykład Magic Mike XXL. Wydawać by się mogło, że w świecie roznegliżowanych mięśniaków trudno o prawdziwą męską bliskość. Jednak jeśli bliżej się przyjrzeć bohaterom, dla których rozbieranie się przed kobietami stanowi jedynie środek do celu, sposób na gromadzenie pieniędzy oraz doświadczenia niezbędnego dla realizacji osobistych planów to okazuje się nawet w tak specyficznych okolicznościach stereotypy macho mogą zostać wyłączone z męskiej rzeczywistości. Bohaterowie są tu dla siebie realnym wsparciem w problemach z relacjami, wspierają się w panowaniu nad zdrową seksualnością oraz przeciwstawianiu się toksycznej męskości, wzajemnie zachęcają do rozwoju osobistego. Nic tylko naśladować.
To dobrze, że wizerunek Tender Men jest, że coraz odważniej wkracza do świata pop kultury kształtując nowe wzorce. Krytykowanie toksycznych męskich archetypów w mediach jest konieczne, ale potępianie ich bez oferowania zdrowej alternatywy do niczego nie prowadzi. Potrzeba bliskości, zdrowych relacji wśród mężczyzn i partnerskich relacji z kobietą nie jest oczywiście nowa, to potrzeba odkąd istnieje świat, ale we współczesnym świecie nie należy wciąż do popularnych.
Potrzeba prawdziwego renesansu męskich emocji i bliskich relacji – bez względu czy to będzie się nazywać Tender Men czy inaczej. Nowe męskie wzorce. Z niecierpliwością warto czekać na dzień, w którym na ulicach miast Tender Men będzie tak samo pospolity jak Macho Men i Nice Guys.
